اقدامات اولیه و اصولی که به هنگام شیردوشی باید رعایت شوند



برنامه 5 قسمتی کنترل ورم پستان شامل ضد عفونی سرپستانک، عملکرد صحیح ماشین شیردوشی، درمان موارد بالینی، درمان دوره خشکی و حذف موارد مزمن است.

چون کارشناسان کنترل ورم پستان گاو شیری در طی 40 سال گذشته برنامه کنترل 5 قسمتی را توصیه می کردند، فرض بر این بوده است که عمده دامداران این توصیه ها را پذیرفته اند.  برنامه 5 قسمتی شامل ضد عفونی سرپستانک، عملکرد صحیح ماشین شیردوشی، درمان موارد بالینی، درمان دوره خشکی و حذف موارد مزمن است. متاسفانه فقط 6 دامدار از هر 10 مورد در آمریکا، اکثر بخش های برنامه کنترل ورم پستان را قبول و اجرا می کردند، ولی خبر خوب اینکه  5 تا 10 درصد گاوداران آمریکایی دارای SCC بیش از 400000 سلول در میلی لیتر هستند.

اگر این گروه کوچک متقاعد شوند که اقدامات کنترل ورم پستان را انجام دهند، در نهایت شیوع و طول مدت عفونت های داخل پستانی و SCC آنها نیز کاهش خواهد یافت.                                                                        

اقدامات اولیه و اصلی را انجام دهید.                                                    

انجام رگ زنی اولیه در شیردوشی توصیه می شود، زیرا باکتری های عامل ورم پستان از مجرای سرپستانک خارج می شوند و به کارگر اجازه می دهند تا علائم اولیه ورم پستان را مشاهده کنند و به پائین آمدن آسان شیر نیز کمک می کنند؛ فقط 60 درصد دامداران این اقدام را انجام می دهند و 43 درصد از این 60 درصد کار را اشتباه انجام می دهند. این گروه رگ زدن را پس از ضد عفونی اولیه (قبل از دوشش) و خشک کردن انجام می دهند. اگر رگ زدن پس از ضد عفونی و خشک کردن باشد که احتمالا با دست های آلوده است، دوباره باکتری ها در سطوح سرپستانک ها قرار می گیرند که می توانند باعث بروز ورم پستان شوند. اگر رگ زدن پس از ضد عفونی باشد باکتری های درون پستان همانند باکتری های دست شیردوش روی سر پستانک ها قرار می گیرند. برخی شیردوش ها ترجیح می دهند اول ضدعفونی کنند. رگ زدن باکتری ها را از سرپستانک به دست منتقل می کند، اما توسط ماده ضدعفونی از بین می روند.

ضد عفونی اولیه به میزان 40 تا 50 درصد در کنترل عفونت های جدید با کلی فرم ها مثل Ecoli و استرپ های محیطی مثل استرپ اوبریس موثر می باشد. فقط 75 تا 80 درصد دامداران از ضد عفونی اولیه استفاده می کنند. ماده ضد عفونی شیروش باید تمام سطح دفاعی سرپستانک را آغشته کند تا حداکثر فعالیت علیه باکتری ها را داشته باشد، خصوصا آن قسمت از سرپستانک که در تماس با لاینر خرچنگی است. روش مطلوب استفاده از ضد عفونی اولیه، غوطه ورسازی در ظرف آن است. یک بررسی در سال 2007 از دامدارانی که ضد عفونی اولیه می کردند نشان داد که حدود 50 درصد آنها از ظرف غوطه وری و 20 درصد از روش اسپری کردن استفاده می کنند.

استفاده از دستمال های یک بار مصرف یا حوله های قابل شست و شو برای خشک کردن سرپستانک پس از ضد عفونی و قبل از اتصال خرچنگی توصیه می شود.

فقط 70 تا 75 درصد دامداران از این روش استفاده می کنند.  حدود 5 تا 8 درصد همچنان از اسفنج یا حوله های چند بار مصرف استفاده می کنند که همگی عاملی برای انتشار عوامل مسری مثل استاف اورئوس، استرپ آگالاکنیه و مایکوپلاسما می باشند. ضد عفونی نهایی پس از دوشش بهترین و ساده ترین روش کنترل عفونت های جدید است. تا زمانی که ضد عفونی به درستی روی سرپستانک انجام شود، روش های غوطه وری، اسپری کردن یا استفاده از کف همگی موثرند. در روش ضد عفونی پس از دوشش نیز مانند ضد عفونی اولیه باید ضدعفونی کردن سرپستانک به خوبی انجام شود. طی شیردوشی، باکتری های مسری از گاوهای آلوده وارد قسمت های خرچنگی و لاینر می گردند. پس از شیردوشی اگر خرچنگی ضد عفونی نشود، باکتری ها وارد پستان گاو دیگر می شوند و طی شیردوشی، عوامل عفونی روی سطح سرپستانک و نوک آن قرار می گیرند. وقتی خرچنگی برداشته می شود باکتری می تواند در یک لایه شیر باقیمانده روی سرپستانک ها رشد کند چون محیط مناسبی برای رشد آنها در انتهای سرپستانک فراهم می باشد. از آنجایی که تا یک ساعت پس از شیردوشی مجرای سرپستانک باز می ماند، این باکتری ها در موقعیت مناسبی برای دسترسی به داخل پستان قرار می گیرند. با این حال با ضد عفونی، باکتری ها قبل از اینکه فرصتی برای تکثیر و ایجاد عفونتی داشته باشند از بین می روند.

5 تا 10 درصد دامداران به طور تعجب برانگیزی ضد عفونی انجام نمی دهند و آنهایی که ضد عفونی انجام می دهند حدود 78 درصد به روش غوطه وری (بهترین روش) و 13 درصد به روش اسپری انجام می دهند.                                  

دستکش، التهاب، جداسازی خرچنگی                                                       

چون باکتری می تواند به راحتی به انگشتان دست و شیردوش ها بچسبد و دست ها برای آماده سازی سرپستانک در تماس هستند، احتمال انتشار عوامل مسری از سرپستانک ها و گاوها به همدیگر وجود دارد. به شدت توصیه می شود که دستکش لاتکس یا نیتریل طی شیردوشی پوشیده شود، زیرا باکتری های کمتری قادرند به دستکش ها بچسبند و در صورت لزوم راحت تر شست و شو می شوند. بررسی ها نشان دادند که فقط 55 درصد شیردوش ها دستکش می پوشند. برای کاهش انتشار عوامل مسری ورم پستان طی شیردوشی کارهای بسیاری می توان انجام داد.

عوامل مسری طی فرآیند شیردوشی منتشر می شوند، بنابراین توصیه می شود گاوهایی که چنین عفونت هایی دارند از بقیه گله جدا گردند و در آخر جداگانه دوشیده شوند. بر اساس نتایج بررسی ها حدود 60 تا 70 درصد دامداران از این توصیه پیروی می کنند و 30 تا 40 درصد، شیردوشی گروه آلوده را در آخر شیردوشی و یا جداسازی آنها را انجام نمی دهند. چون گاوهای مبتلا به عنوان مخزن انتشار آلودگی در بین سایر گاوهای هستند، از شست و شوی پایانی در برخی سامانه ها استفاده می شود. اگر این سامانه به خوبی کار کند انتشار عوامل مسری را کاهش می دهد. بررسی نشان داد که کمتر از 7 درصد سامانه ها از شست و شوی پایانی استفاده می کنند. بیشتر کارشناسان ورم پستان معتقدند که اگر ضد عفونی نهایی موثر باشد نیازی به سامانه شست و شوی پایانی نیست.  جدا سازی خودکار خرچنگی می تواند برای کاهش نیروی کار و دوشش زیاد از حد و حفظ شرایط خوب سرپستانک به کار رود. در عوض سرپستانک های سالم سازش کمتری با باکتری های مولد ورم پستان دارند. کمتر از نیمی از دامداران (45 درصد) سامانه جداسازی خودکار نصب کردند که نشانگر آن است که دوشش زیاد می تواند در بسیاری از مزرعه ها روی دهد و باعث آسیب دیدن سرپستانک شود.