سن تلیسه ها در اولین زایمان چه مقدار می باشد؟

تلیسه ها نه تنها مهمترین گروه گله شما می باشند، بلکه دارای بهترین ژنتیک نیز هستند. علی رغم این مزیت ها، بسیاری از مزارع پرورش گاو شیری به طور کامل از این منبع با ارزش سود نمی برند، زیرا بسیاری از تلیسه ها هنگامی که به سن کافی می رسند و جثه و وزن خوبی دارند، تلقیح نمی شوند. آمار بیست سال گذشته نشان می دهد که سن دام در اولین زایمان به علت رشد آهسته از 28 ماه به 30 ماه رسیده است. مهمترین سوال این است که با افزایش بازده تلقیح در تلیسه ها، این صنعت با چه چیزی مواجه خواهد شد؟ مهم تر آنکه، سن تلیسه ها در اولین زایمان چه مقدار می باشد؟ اگر شما تلیسه های جایگزین را برای خود مدیریت می کنید و آنها را برای دیگران پرورش می دهید، باید این جنبه اقتصادی مهم را مورد بازبینی و بررسی قرار دهید.

سن در اولین زایمان:                                                      

تحقیقات اخیر روی 13000 مزرعه پرورش گاو شیری نشان می دهند که سن تلیسه ها در اولین زایمان از 25 تا 3/27 ماه می باشد (جدول1). میزان حداقل و حداکثر سن تلیسه در اولین زایمان نیز در همان جدول آورده شده است. مشخص است که بیشتر گله ها مدیریت خوبی بر تلیسه هایشان داشته اند.  اطلاعات این تحقیق از سامانه مدیریت اطلاعات گاوداری در رالیق (Raleigh) کارولینای شمالی آورده شده است. گله هایی که سن اولین زایمان تلیسه ها را به درستی ثبت نکرده بودند، از این داده ها حذف گردیدند (مثلا گله هایی که در آن سن دام در اولین زایمان کمتر از 20 و یا بیشتر از 30 ماه بود)

از آنجایی که 90 درصد اطلاعات DHIA مربوط به گاوهای هلشتاین می باشد، توانستیم برخی از سایر صفحات اقتصادی مهم گله های هلشتاین را نیز بر اساس متوسط سن تلیسه ها در اولین زایمان در جدول بیاوریم (جدول2). همانطور که ملاحظه می کنید، در گاوداری هایی که تلیسه ها در سن پایین تری زایمان کرده بودند، گاوها دارای تولید شیر، چربی، پروتئین و نرخ آبستنی بهتری بودند. آیا ما می توانیم بگوییم به علت اینکه تلیسه ها در سن پایین تری زایمان کرده اند، این متغیرها در جدول (2) بهبود یافته اند؟ قطعا نه، اگر چه این دو نمی توانند علت و معلول هم باشند، ولی آشکار است که این صفات مدیریتی، احتمالا همبستگی بالایی با همدیگر دارند. در تحقیقات قبلی معلوم شده بود که تلیسه هایی که در سن بالاتری زایمان کرده اند، در اولین دوره شیردهی تولید بیشتری داشته اند، ولی اگر عمر تولیدی نیز محاسبه شود، تلیسه هایی که در سن پائین تر زایمان کرده اند، شیر بیشتری در عمر تولیدی خود تولید می کنند. با توجه به طول عمر تولیدی، تولید شیر روزانه یک گله در صورت زایمان تلیسه ها در سن پایین، بیشتر می باشد. تلیسه ها دارایی ارزشمند یک گله می باشند و تا هنگامی که زایمان می کنند و شیرشان به فروش نرسد، به عنوان یک سرمایه نهفته به حساب می آیند.

 سن بهینه در اولین زایش

توصیه کلی موجود برای گاوهای هلشتاین به منظور حداکثر کردن بازده تولیدی و کاهش هزینه های پرورش، داشتن متوسط سن زایش حدودا 24 ماه برای تلیسه ها با وزن بیش از 558 کیلوگرم بعد از زایش در 24 ماهگی می باشد. با توجه به مطالعات قبلی در مورد سن اولین زایش تلیسه های هلشتاین که در سه گله گاو شیری کالیفرنیا انجام شده است، تلیسه ها در 12 تا 13 ماهگی برای تلقیح منتقل شدند و بر اساس سن اولین زایش به گروه پایین (حدود 23 ماهگی) و بالا (24/5 ماهگی و بیشتر) تقسیم بندی گردیدند. درتمامی این گله ها، همه تلیسه ها تا قبل از زایش، دارای مدیریت پرورش یکسان و مشابهی بودند. گوساله ها برای افزایش وزن 680 تا 817 گرم در هر روز، از 4 ماهگی تا قبل از تلقیح و 817 تا 908 گرم در روز از تلقیح تا روز 252 تا 258 آبستنی، خوراک دهی می شدند.

بعد از زایمان تلیسه های شکم اول تا روز 310 شیردهی با جیره یکسانی تغذیه شدند. تلیسه های شکم اولی که در گروه کمتر از 23 ماهگی قرار گرفته بودند، تولید شیر اولین دوره و ترکیبات شیر آنها مناسب نبود و بازده تولید مثلی خوبی نداشتند. از طرفی افزایش سن به بیش از 25 ماهگی در اولین زایش، هیچگونه تاثیر منفی بر تولید شیر، تولید مثل یا سلامت تلیسه های شکم اول نداشت. اگرچه برای این گروهها از قبل برای بررسی سوددهی آزمایش طراحی نشده بود، ولی تلیسه های هلشتاینی که سن زایش آنها بین 23 تا 24/5 ماهگی بود، دارای بیشترین سود اقتصادی بودند.

تلقیح تلیسه ها

پرورش دهندگان و دامپزشکان مزارع پرورش گاو شیری به منظور کاهش سن در اولین زایش، به راحتی از روش تلقیح سریع تلیسه ها بعد از زایش استفاده می کنند. این روش شامل یک تزریق پروستاگلندین هنگام انتقال تلیسه ها به جایگاه تلقیح مصنوعی می باشد. در تحقیقاتی که انجام دادیم، بهترین نتیجه هنگامی حاصل می شود که هم تزریق پروستاگلندین انجام شود و هم برای فحل یابی و تلقیح از روش مشاهده منظم و قانون صبح و عصر استفاده گردد و سپس همه تلیسه هایی که 14 روز از تزریق پروستاگلندین اول آنها گذشته و تلقیح نشده اند را تا قبل از دوره جدید با یک فحل یابی مناسب، تحت درمان قرار دهید. باروری در تلیسه هایی که رشد خوب و تشخیص فحلی و روشهای تلقیح مناسب داشته باشند، باید در محدوده 60 درصد باشد. هنگام استفاده از اسپرم های تعیین جنسیت شده نتایج کمتر از حد انتظار خواهد شد. تلیسه هایی که شروع رشدی خوبی دارند و بر اساس دستورالعمل های استاندارد NRC تغذیه می شوند، به اندازه کافی رشد می کنند تا در 12 تا 13 ماهگی تلقیح شوند. یک تلیسه نمی تواند در کمتر از 2 سالگی زایمان داشته باشد، مگر اینکه در 15 ماهگی آبستن شده باشد. تلقیح مصنوعی زمان بندی شده تلیسه ها باعث می شود که آنها در سن کمتری زایمان داشته باشند و در نتیجه طول عمر شیردهی آنها بیشتر خواهد بود.