تحقیقات اخیر نشان دادند کھ می توان پودرھای شیر جایگزین را بلافاصلھ پس از قطع آغوز استفاده کرد و جایگزین ھای شیر
گوسالھ مناسب ترین راه برای تغذیھ گوسالھ ھا قبل از شروع نشخوار و پیش از توسعھ شکمبھ می باشد.
از طرف دیگر برخی از کارشناسان معتقدند کھ با توجھ بھ ارزش غذایی و ایمنی زایی شیر مادر در تغذیھ گوسالھ ، بھتر است
پس از قطع آغوز، چند روز از شیر گاو در تغذیھ گوسالھ استفاده شود و پس از آن پودر شیر جایگزین شیر گردد.
بھتر است با توجھ بھ ارزش غذایی و ایمنی زایی شیر مادر جھت دستیابی بھ بالاترین بازدھی، در تغذیھ تمام گوسالھ ھای
شیرخوار از زمان قطع آغوز تا ١۴ روزگی از مخلوط جایگزین شیر و شیر گاو بھ نسبت ٣ بھ ١ تا ١ بھ ١ استفاده گردد.
پس از روز ١۴ تا زمان از شیر گیری پودر جایگزین شیر بھ طور کامل قابل مصرف می باشد.
بطور معمول درصد پروتئین موجود در شیر جایگزین ٢٠ تا ٢٨ % می باشد. کھ در حالت عادی بین ٢٠ تا ٢٢ % می باشد.
و عناصر کم مصرف می باشد و بھتر است E و A , چربی خام بین ١٠ تا ٢٢ % است کھ میزان معمول آن ١۵ تا ٢٠ درصد
کھ تغذیھ گوسالھ با جایگزین ھای شیر ٢ بار در روز انجام شود.
گوسالھ ھایی کھ شیر جایگزین حاوی میزان بیشتری پروتئین را دریافت می کنند می بایست جھت افزایش وزن روزانھ بھتر
در دوره بعدی، ماده خشک بیشتری دریافت نمایند.
اگر ماده خشک مصرفی روزانھ زیاد نشود پروتئین مازاد ھدر می رود، زیرا انرژی اولین عامل محدود کننده می باشد.
٨ لیتر آب گرم شده می باشد. - روش آماده سازی بدین صورت می باشد کھ افزودن یک کیلوگرم پودر در ٩
۴۵ درجھ سانتی گراد می باشد. - بھترین دمای آب برای آماده سازی ۶٠
بھتر است ابتد امقداری پودر را در یک سطل تمیز با یک تا دو برابر حجم آب مخلوط کرده و کاملا بھم بزنیم تا محلول کاملا یکنواخت و غلیظ حاصل شود و برای بازدھی بیشتر، لازم است دمای آب در زمان مخلوط کردن در فصل تابستان حداقل ۴۵
۵۵ درجھ سانتی گراد باشد. - درجھ سانتی گراد و در فصول دیگر حداقل ۶٠
بدون شک بھترین روش خورانیدن شیر جایگزین بھ گوسالھ ھا استفاده از دستگاھھای اتوماتیک شیرخوران می باشد.
این دستگاھھا شیر جایگزین را با دما و فشار ثابت بھ تمام گوسالھ ھا می رسانند. گوسالھ با میک زدن یکنواخت سر پستانک
این دستگاھھا، مقدار شیر مورد نیاز را دریافت می کند.
اما ھنوزھم از روشھای قدیمی مصرف شیر یا شیر جایگزین استفاده می شود کھ استفاده از سطل می باشد.
با توجھ بھ تفاوت مکانیسم عمل مکیدن و سرد شدن سریع محلول آماده شده، آمیختھ شدن بزاق حیوان با باقیمانده شیر موجود
در سطل، میزان اشتھا، خوردن و ھضم و بازدھی، جایگزین شیر کاھش می یابد.
ھرچھ از دمای محلول شیر کاستھ شود، از میزان اشتھا و تمایل گوسالھ برای خوردن جایگزین شیر کم می شود.
این گرسنگی در کنار خوردن شیر سرد موجب سوء ھاضمھ، کاھش جذب، کاھش شدید حرکات روده ای در مراحل اولیھ
و سپس تغییرات شیمیایی و میکروبی روده می گردد و پس از آن احتمال بروز اسھال تغذیھ ای و تغییر آن بھ اسھال میکروبی
را تقویت می کند.
برخی از مزایای جایگزین شیر و استفاده از آن:
1- ترکیب ثابت و بدون تغییر از لحاظ میزان پروتئین و چربی
2- تامین نیاز گوسالھ بھ انواع ویتامین ھا و مواد معدنی مورد نیاز
3- کم کردن میزان کار کارگری در جایگاه گوسالھ ھا و نیز در زمان انتقال شیر از شیر دوشی بھ گوسالھ دانی.
4- کاھش ریسک بیماری ھایی کھ با شیر از مادر بھ گوسالھ منتقل می شوند.
5- امکان استفاده از انواع بھبود دھنده ھای رشد مثل پروبیوتیک ھا در جایگزین شیر
6- افزایش نسبی اشتھا و مصرف غذا در زمان ھای از شیر گیری و آغاز مصرف غذای خشک
7- امکان اندازه گیری و تعیین آسانتر میزان شیر خوردن ھر گوسالھ
8- صرفھ جویی اقتصادی بھ دلیل اختلاف قیمت با شیر گاو
برخی نکات درباره استفاده از جایگزین شیر:
1- شست و شو و ضدعفونی دقیق دستگاه، لولھ ھا، بطری ھا، سطل ھا، سر پستانک ھا و ظروف آماده سازی و مصرف
جایگزین شیر بصورت مرتب و پس ازھر بار شیر خوراندن توصیھ می گردد.
2- توصیھ می شود در زمان تغییر نوع جایگزین شیر بھ میزان پروتئین، چربی، فیبر، میزان ویتامین ھا و نمک ھای معدنی
کولین، آھن، روی، مس، سلنیوم و پروبیوتیک ھا دقت شود. A , B , C بخصوص ویتامین ھای
تغذیھ با شیر جایگزین مرغوب منجر بھ:
1- رشد بھتر گوسالھ جوان (دو برابر وزن تولد در زمان از شیرگیری)
2- از دست دادن تعداد کمتری از گوسالھ ھا
3- درگیری کمتر با بیماریھا و درمانھای کمتر و در نتیجھ ھزینھ ھای درمانی کمتر
4- استفاده آسان در سیستم اتوماتیک و دستی
5- صرفھ جویی در وقت و فراھم آوردن سیستم پرورش ساده تر برای دامدار